SKIP_TO

Wręczenie nagrody Krakowska Książka Miesiąca

Spotkanie z Ewą Mańkowską – laureatką nagrody Krakowska Książka Miesiąca – i wręczenie nagrody za książkę Hanna i Dorota. Książka to powieść o przyjaźni na śmierć i życie dwóch malarek – Hanny Rudzkiej-Cybisowej i Doroty Seydenman.

Rozmowę poprowadzi Anna Marchewka.

28 stycznia (wtorek), godz. 18:00
Filia nr 21 Czytelnia naukowa (ul. Królewska 59).

Zapraszamy!

O autorce

Ewa Mańkowska – krakowianka, absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Wydziału Malarstwa Uniwersytetu Tsukuba w Japonii.

Artystka malarka, autorka i uczestniczka kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Redaktorka prowadzącą serie książek Wydawnictwa EMG, m.in.: Architektura jest najważniejsza, Ktoś, nie coś, Żydowscy obywatele Krakowa.

Trzykrotnie wyróżniona Nagrodą Krakowa Miasta Literatury UNESCO jako redaktorka i autorka. Współorganizatorka Międzynarodowego Festiwalu Kryminału Wrocław i Bruno Schulz. Festiwalu we Wrocławiu oraz organizatorka mobilnego Festiwalu Naturocentrycznego „Ktoś, nie coś”.

O książce

Hanna i Dorota. Książka to powieść o przyjaźni na śmierć i życie dwóch malarek – Hanny Rudzkiej-Cybisowej i Doroty Seydenman.

Dorota Seydenman, z domu Berlinerblau, warszawianka, zwana przez przyjaciół Dosią, była siostrą Anieli Steinsbergowej – pierwszej adwokatki w Galicji, legendy opozycji w czasach PRL, obrończyni między innymi Kazimierza Moczarskiego, Jacka Kuronia czy Adama Michnika, współpracowniczki KOR.

Hanna Rudzka-Cybisowa to pierwsza kobieta, która uzyskała tytuł profesorki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, żona Jana Cybisa.

Biografie i opis relacji obu artystek zostały przedstawione na tle historycznym i obyczajowym Polski i Europy XIX i XX wieku, odtworzonym z rozmachem i dbałością o szczegóły. Wraz z bohaterkami i bohaterami tego reportażu biograficznego podróżujemy do Paryża i na południe Francji, a także do Krakowa, Warszawy, Nowego Sącza czy Sosnowca. 

W „Hannie i Dorocie” towarzyszymy narodzinom grupy kapistów, poznajemy ich biografie, rolę w historii polskiej sztuki, spór z tradycyjnym malarstwem, bezkompromisowość w walce o wolność wypowiedzi artystycznej. Mimo zadziwiająco demokratycznego charakteru grupy, wbrew jej etnicznemu zróżnicowaniu, otwartości i brakowi uprzedzeń społecznych, obecność kobiet w tym pokoleniu artystów jest wciąż marginalizowana. Dlatego książka Mańkowskiej to również opowieść podważająca narrację o męskiej dominacji w sztuce, to mocny głos za uznaniem wagi kobiet w jej współtworzeniu, gest upominający się o uzupełnienie luk w prawdziwym obrazie historii polskiego malarstwa. Autorka zdecydowanie udowadnia znaczenie roli, jaką odegrały Hanna i Dorota (a także inne malarki) w grupie, która współczesnym kojarzy się głównie z Janem Cybisem, Józefem Czapskim czy Arturem Nachtem-Samborskim.

Opis ze strony wydawcy www.wydawnictwoemg.pl


Książkę autorki znajdziesz w naszym katalogu: Ewa Mańkowska - "Hanna i Dorota".

Recenzja Janusza M. Palucha – członka jury nagrody Krakowska Książka Miesiąca

Opowieść dotyczy Doroty Seydenman – ciotki ojca autorki i Hanny Rudzkiej – po mężu Cybisowej, a właściwie ich przyjaźni, która zrodziła się na kanwie twórczości malarskiej. Żydówka i Polka, a w tle ich walka o niezależność i wolność nie tylko artystyczną. To jest też niezwykła opowieść o życiu artystycznym Krakowa w okresie międzywojnia, powołaniu Komitetu Paryskiego. Obie artystki związane były z kapistami. Kilka lat żyły i tworzyły w uważanym za stolicę malarstwa Paryżu. Książka jest też bolesnym dokumentem czasu wojny i zagłady, gdy postawie rodzimego antysemityzmu i szmalcownictwa przeciwstawiało się, obarczone ryzykiem utraty życia, niesienie przez Polaków pomocy Żydom. Dorota została zamordowana przez Niemców na skutek donosu Polaka, gospodarza domu w Dobrej, gdzie zatrzymały się jej kuzynki, też przez niego wydane. Gdy pojawiła się w Dobrej, doprowadził ją na posterunek policji granatowej, skąd – co wiemy z relacji Hanny – została przewieziona do Nowego Sącza do gestapo. Hanna została po wojnie pierwszą kobietą z tytułem profesora na ASP. Do tej i wielu innych tajemnic tamtych czasów udaje się dotrzeć autorce dopiero przy okazji pisania książki. Warto też wspomnieć, że w Pawilonie Czapskich Muzeum Narodowego w Krakowie trwa właśnie wystawa „Kapiści. Sto lat!”, na której można obejrzeć jeden obraz Doroty Seydenman.

© 2025 Biblioteka Kraków. Wszystkie prawa zastrzeżone.